GJHak liburutegian - kulturaetxea
Gure mundua eraldatuz: garapen jasangarrirako 2030 Agenda izenburupean, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Garapen Jasangarrirako Agenda berria onartu zuen, 2016az geroztik indarrean dagoena. Aurrekaririk gabeko mundu-akordio honek Garapen Jasangarrirako 17 Helburutan (GJH) oinarritzen da. Helburu horiek garapenaren hiru dimentsioak (ekonomikoa, soziala eta ingurumenekoa) uztartzeko jarraitu beharreko ibilbide-orria definitzen dute.
GJHak Kultur Etxean
700 milioi pertsona baino gehiago, hau da, munduko biztanleriaren % 10, muturreko pobrezian bizi dira gaur egun, oinarrizko beharrei erantzuteko zailtasunak dituztenak, hala nola osasuna, hezkuntza eta ura eta saneamendua eskuratzea. , batzuk aipatzearren. Egunean 1,90 dolar baino gutxiagorekin bizi diren pertsona gehienak Saharaz hegoaldeko Afrikan bizi dira. Mundu osoan, landa eremuetako pobrezia-tasak %17,2 dira; hiriguneetako tasa berdinak hirukoiztu baino gehiago.
Hitzaldia: En Vitoria-Gasteiz, ¿hay pobres? Berakah, respuesta a los más empobrecidos
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Haurrentzako materialak hautatzea
Mundua ez dago 2030erako zero gosearen helburua lortzeko bidean. Azken joerak jarraitzen badu, goseak kaltetutako pertsonen kopurua 840 milioi pertsona baino gehiagokoa izango da 2030erako.
Elikagaien Munduko Programaren arabera, 135 milioi pertsona inguru ari dira gose larria jasaten, batez ere gizakiek eragindako gatazkei, klima-aldaketari eta atzeraldi ekonomikoen ondorioz. COVID-19 pandemiak orain kopuru hori bikoiztu eta 2020aren amaierarako gose larria izateko arriskuan egongo liratekeen 130 milioi pertsona gehiago gehi ditzake
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Haurrentzako materialak hautatzea
Bizimodu osasuntsua bermatzea eta adin guztietan ongizatea sustatzea funtsezkoa da garapen iraunkorrerako.
Osasun larrialdiak, COVID-19aren deribatua bezala, mundu mailako arriskua dira eta prestakuntzak berebiziko garrantzia duela erakutsi dute. Garapenerako Nazio Batuen Programak herrialdeen gaitasunei buruzko alde handiak adierazi zituen COVID-19aren krisiari aurre egiteko eta krisitik errekuperatzeko. Pandemia inflexio-puntua da osasun-larrialdietarako prestaketari eta XXI. mendeko ezinbesteko zerbitzu publikoetan inbertitzeari dagokienez.
Hitzaldiak:
El ejercicio físico es vida. Sara Maldonado
Reacomodaciones dietéticas para una alimentación sana y vegetarianismo. Laura Isabel Arellano García
Adiós a la dieta mediterránea. Nutrición y hábitos saludables de la infancia en Euskadi. Informe Save the Children
Zergatik egin behar dugu lo. Jorge García-Dihinx
Safari por el microcosmos de tu sistema inmunitario. Ricardo Cubedo
Reconceptualizando el dolor. Iñaki Aguirrezabal y Ana Celia Ramos
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Haurrentzako materialak hautatzea
Hezkuntzak goranzko mugikortasun sozioekonomikoa ahalbidetzen du, eta funtsezkoa da pobreziatik ateratzeko. Azken hamarkadan, aurrerapen handiak lortu ziren hezkuntzarako sarbidea eta matrikulazio-tasak maila guztietan zabaltzeko orduan, bereziki neskentzat. Hala ere, 260 milioi haur inguru eskolatik kanpo zeuden oraindik 2018an; adin-talde horretako munduko biztanleriaren bosten bat inguru. Gainera, mundu osoko haur eta nerabe guztien erdia baino gehiago ez dira iristen ari irakurketarako eta matematikarako gaitasunaren gutxieneko estandarretara
Hitzaldiak:
Educar la mirada filosófica en niñas y niños
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Haurrentzako materialak hautatzea
Hezkuntzak goranzko mugikortasun sozioekonomikoa ahalbidetzen du, eta funtsezkoa da pobreziatik ateratzeko. Azken hamarkadan, aurrerapen handiak lortu ziren hezkuntzarako sarbidea eta matrikulazio-tasak maila guztietan zabaltzeko orduan, bereziki neskentzat. Hala ere, 260 milioi haur inguru eskolatik kanpo zeuden oraindik 2018an; adin-talde horretako munduko biztanleriaren bosten bat inguru. Gainera, mundu osoko haur eta nerabe guztien erdia baino gehiago ez dira iristen ari irakurketarako eta matematikarako gaitasunaren gutxieneko estandarretara.
Hitzaldiak:
Modelo Barnahus en Vitoria-Gasteiz: cómo mejorar la atención a niñas, niños y adolescentes víctimas de violencia sexual. Charo Arranz
Las calvas existimos. Dora Gálvez
Lo que no se documenta, no existe: reduciendo la brecha de género en Wikipedia
Las Matildas de la Ciencia: mujeres invisibles a lo largo de la historia - Eulalia Pérez Sedeño.
La igualdad de género es un derecho a todas las edades - Mónica Ramos Toro
Prehistorias de mujeres - Margarita Sánchez Romero
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Haurrentzako materialak hautatzea
Edateko ura eta saneamendua eskuratzeko aukera zabaltzerakoan aurrera egitea lortu bada ere, oraindik oinarrizko zerbitzu horiek ez dituzten milaka milioi pertsona daude (batez ere landa-eremuetan). Mundu osoan, hiru pertsonatik batek ez du edateko ur osasungarririk, bost pertsonatik bik ez dute eskuak urarekin eta xaboiarekin garbitzeko oinarrizko instalaziorik, eta 673 milioi pertsonak baino gehiagok aire zabalean libratzen dute oraindik
Hitzaldiak:
La sabiduría del agua. Joaquín Araujo
Agenda 2030ko garapen jasangarrirako helburuak Uraren ikuspegitik. Iñaki Antigüedad
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Mundua 7. helburua lortzeko bidean aurrera egiten ari da, energia jasangarriagoa eta eskuragarriagoa bihurtzen ari dela adierazten duten zantzuekin. Herrialde pobreenetan elektrizitaterako sarbidea bizkortzen hasi da, energia-eraginkortasunak hobetzen jarraitzen du eta energia berriztagarria emaitza bikainak lortzen ari da sektore elektrikoan.
Hala eta guztiz ere, arreta handiagoa jarri behar da sukaldeko erregai garbi eta seguruak eta 3.000 milioi pertsonarentzako teknologiak eskuratzeko hobekuntzetan, energia berriztagarriaren erabilera sektore elektrikotik haratago hedatzeko eta Saharaz hegoaldeko Afrikan elektrifikazioa handitzeko.
Hitzaldiak:
La próxima crisis mundial: materias primas críticas. Yolanda Moratilla
Gure aztarna energetikoa eta bere ondorioak. Estitxu Villamor Lomas
Cuestiones para una transición energética: hacia un modelo sostenible para España. Yolanda Benito
Desmantelando una central nuclear. Margarita Herranz Soler
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Hazkunde ekonomiko inklusibo eta iraunkor batek aurrerapena bultza dezake, enplegu egokiak sor ditzake guztiontzat eta bizi-estandarrak hobetu ditzake
Nazioarteko Diru Funtsak (NDF) 2009ko atzeraldia bezain txarra edo okerragoa aurreikusten du munduan. Enpleguaren galera areagotu ahala, Lanaren Nazioarteko Erakundeak uste du mundu mailako langile guztien erdia inguru bizirauteko baliabideak galtzeko arriskuan dagoela.
Hitzaldiak:
Crecimiento o decrecimiento. Mª Estrella Sánchez Corchero
El futuro del empleo, o el empleo del futuro. Carmen Herrero
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Industrializazio inklusibo eta iraunkorrak, berrikuntzarekin eta azpiegiturarekin batera, enpleguak eta diru-sarrerek sortzen dituzten indar ekonomiko dinamiko eta lehiakorrak askatzea ekar dezake. Teknologia berriak sartzeko eta sustatzeko, nazioarteko merkataritza errazteko eta baliabideen erabilera eraginkorra ahalbidetzeko funtsezko zeregina betetzen dute.
Hala ere, oraindik bide luzea dago egiteko munduak potentzial hori ahalik eta gehien aprobetxa dezan. Bereziki, gutxien garatutako herrialdeek beren manufaktura-sektoreen garapena bizkortu behar dute 2030erako helburua lortu nahi badute eta ikerketa eta berrikuntza zientifikoetan inbertsioa handitu nahi badute.
Hitzaldiak:
Innovación y desarrollo sostenible: un enfoque transversal a los ODS. Isabel Álvarez González
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Hitzaldiak:
Gasteizko Sindikoa: udal defendatzaile baten lana. Leire Zuazo
Aukeratutako bibliografiak:
Helduentzako materialak hautatzea
Hitzaldiak:
La ciudad en común: una introducción a su historia. Álvaro Sevilla-Buitrago
Gure planetak baliabide natural ugari eman dizkigu. Baina ez ditugu modu arduratsuan erabili, eta gaur egun gure planetak eman dezakeena baino askoz gehiago kontsumitzen dugu. Modu jasangarrian erabiltzen eta ekoizten ikasi behar dugu, planetari egin diogun kaltea lehengoratuko duena.
Hitzaldiak:
El desperdicio de alimentos: un problema global con solución colectiva. Antton Alza Larruskain
Tu consumo puede cambiar el mundo. Brenda Chávez
